Onmoetingsmiddag 2006

Vrouwen tegen Uitzetting VolkskrantIn het kader van Internationale vrouwendag organiseerde Vrouwen tegen uitzetting (VTU) op zondag 19 maart een middag waarop vluchtelingenvrouwen en vrouwen die allang in Nederland wonen, elkaar konden ontmoeten. Dit vanuit het idee dat veel Nederlandse vrouwen zich betrokken voelen bij de problematiek rond het asielbeleid, maar eigenlijk geen vrouwen kennen die er echt mee te maken hebben. En aan de andere kant kennen veel vluchtelingenvrouwen alleen de ambtenaren met wie ze te maken hebben en hebben nauwelijks contact met 'gewone' Nederlandse vrouwen.

Alle vrouwen van VTU hebben voor deze middag een aantal vrouwen uitgenodigd die zij meer of minder goed kennen, en van wie zij dachten dat ze in zo'n ontmoeting geïnteresseerd zouden zijn. De ontmoeting vindt plaats in de zaal van Mama Cash. Tegen half drie zijn daar zo'n 56 vrouwen verzameld uit Rwanda, Somalië, Azerbeidzjan, voormalig Joegoslavië, Iran, Afghanistan, China, Ethiopië, Angola, Armenië en Nederland. Zij komen uit alle windstreken van Nederland. Namens VTU heet Marjan Sax iedereen welkom en we krijgen ter inleiding haar persoonlijke verhaal te horen en dat van Parvin Rakhshandehroo. 

Marjan vertelt hoe haar ouders in 1936 als een van de laatste Duitse joodse immigranten tot Nederland werden toegelaten. Vlak daarna ging de grens dicht voor Duitse joden. Ze vertelt ook dat haar ouders één week voor haar geboorte in 1947 de Nederlandse nationaliteit kregen, waardoor zij als Nederlands kind geboren kon worden. In deze tijd snapt iedereen waarom haar ouders dat zo belangrijk vonden. Parvin vertelt over haar leven in Iran, dat zij en haar man politiek actief waren, over het islamitische regime, en over hoe ze in moeilijkheden kwamen met dat regime, dat ze moest vluchten met haar drie kinderen. Ze is nu zes jaar in Nederland en woont sinds 2001 in een asielzoekerscentrum (AZC) in Friesland. 

Myra is de dagvoorzitter. Zij neemt het woord. Er moeten groepjes worden gemaakt. Dat gaat niet zomaar. Via vragen als 'Wie is er met het openbaar vervoer gekomen?' Wie mocht er vorige week stemmen?' 'Wie heeft er een vluchteling in haar vriendenkring?' en 'Wie is er jonger dan veertig?' worden we ingedeeld in groepjes van twee of drie met daarin minstens één vluchtelinge. We krijgen drie kwartier om elkaar ons verhaal te vertellen.
Overal vrouwen met elkaar in gesprek op de gang en in de aangrenzende kantoortjes, overal zitten groepjes vrouwen met elkaar te praten. Zonder te horen wat er gezegd wordt, zie je dat iedereen in opgaat in het verhaal van de ander. Ik had de eer om met Luci Zaturjan te spreken. Zij komt uit Azerbeidzjan en vertelt me over de grote problemen die na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie tussen mensen van Armeense en Azerbeidzjaanse afkomst zijn ontstaan in de streek rond de enclave Nagorno-Karabach. Onder het Sovjetbewind maakte niemand zich druk over de eigen en elkaars afkomst. Zo kwam Luci uit een redelijk welgestelde familie van Armeense afkomst die niet aan politiek deed. Ze studeerde aan de Landbouwuniversiteit in Gäncä en werd ze hoofd van de kolchoz in haar geboortedorp. Zij trouwde met een Azerbeidzjaan. Toen eind 1991 de Sovjet-Unie uiteenviel, Armenië aanspraak ging maken op Nagorno-Karabach en er in de naburige streek onenigheid ontstond tussen de verschillende etnische groepen, zijn tienduizenden mensen gevlucht, naar Rusland, Armenië en de rest van Europa. 
De meeste dorpen waar vroeger iedereen als goede buren met elkaar leefde, zijn inmiddels 'zuiver Armeens' of 'zuiver Azerbeidzjaans'. De bewoners zijn verhuisd, en soms vermoord, zoals de man van Luci, ontvoerd, zoals haar zoon, gevlucht naar Armenië (haar familie) of naar Europa (Luci zelf). Eenmaal in Nederland wordt ze verschillende keren van het ene naar het andere AZC overgeplaatst totdat Luci vorig jaar plotseling hoort dat haar zoon ook in Nederland is, in een opvangcentrum (OC) in Doetichem. Luci schrikt hier zo van dat ze hem pas de volgende dag wil zien. Intussen zit haar zoon al acht maanden opgesloten in de gevangenis in Tilburg. 
Hij werd bij een incident aangehouden en vastgezet toen bleek dat hij geen geldige papieren had. Donderdag 23 maart* dient er een rechtszaak waarin zijn advocaat onmiddellijke invrijheidstelling vraagt. Gabbi Wierenga (van SOS Wereldwijs die zorgt voor noodopvang van uitgeprocedeerde vrouwen en kinderen in Den Bosch en ook deelneemster aan deze middag) bezocht onlangs de regio en treedt in de rechtszaak als getuige-deskundige op. Kijk op op de site voor meer informatie, donaties zijn zeer welkom. *Die dag belde Gabbi dat de rechter heeft bevolen om de jongen direct vrij te laten.

Na de gesprekken schrijven we op grote flappen wat ons heeft geraakt. Een greep:

  • Onmenselijk! De arrogantie!
  • De weg bepaalde waar ik terechtkwam.
  • Het echte verhaal is véél erger dan nu verteld is!
  • Wachten, wachten, wachten. Mensen moeten eerder weten waar ze aan toe zijn.
  • Ik heb nooit geweten dat: 
    • Je terug moet naar het land van herkomst om een MVV aan te vragen.
    • Het ontbreken van papieren zo alles overheerst!
    • Hoe groot je overtuiging moet zijn om te kunnen studeren in een onrustige omgeving als een AZC.
    • Het leven zulke onverwachte gebeurtenissen kan brengen, maar zolang je zelfvertrouwen houdt, kom je er wel. Weet wat je wilt en ga daar voor! Ik heb zelfvertrouwen.
  • Ik heb nu zin om een glas te heffen op zusterschap. Ik zie dat we hetzelfde zijn. Herkenning.
  • Ik heb veel bewondering voor haar doorzettingsvermogen en kracht en positieve houding.
  • Blijven denken: 'Alles komt goed!' Volhouden, tegen de verdrukking in.
  • Het is aan vrouwen om andere vrouwen te helpen een baan te vinden , bestuurlijk of anders.
  • Onbegrijpelijk dat hoogopgeleide vluchtelingen hier niet aan de slag kunnen.
  • Nederland moet een immigratieland worden. Religie = politiek.
  • De eisen voor het Nederlands moeten omlaag. Wanneer is het voldoende?
  • De positie van vrouwen in Iran. Het verhaal over de achtergronden en het land.
  • Je mag niet naar school. Je mag niet werken. Je wordt machteloos gemaakt.
  • Hoe kan dit? Baby hier geboren, moeder moet terug, kind mag niet mee.
  • Vrouwen denken vrijheid te vinden, maar belanden hier in de gevangenis!
  • Fijn om hier te zijn. En het idee dat we dit gesprek nog eens kunnen doen als alles goed is gekomen, maakt mij blij.

Enkele vrouwen nemen het woord om ook nog eens te zeggen wat hen heeft geraakt in de verhalen. Mac Vijn begint: het heeft haar geraakt dat de vrouw met wie ze sprak haar zelfvertrouwen heeft gehouden. Want zolang je zelfvertrouwen houdt, kom je er wel. Ellen Santen vertelt hoe schokkend ze het toch weer vindt om te horen dat vluchtelingen aan de ene kant niks mogen doen, niet naar school, niet werken en hoe onmogelijk de toekomst aan de andere kant is. Ze vertelt over de situatie van Li-Sha, die zes jaar geleden naar Nederland vluchtte, ze was toen zwanger. Ze mag hier niet blijven en moet terug naar haar geboorteland China, maar dit land wil haar in Nederland geboren kind niet opnemen. Hoe kan dit?

Nynke Grünfeld vertelt over Merilde uit Angola, die dacht dat ze vanmiddag hier een oplossing voor haar probleem zou vinden. Ze is uitgeprocedeerd, heeft zich net bij Gabbi gemeld voor opvang en heeft een nieuwe advocaat nodig. Nu is ze toch blij dat ze hier met andere vrouwen is en haar verhaal heeft kunnen doen. Zo zijn er meer reacties. Eigenlijk blijkt iedereen, ook degenen die al veel verhalen hebben gehoord, weer te voelen dat zodra een geschiedenis een gezicht krijgt, het tot je doordringt hoe schrijnend de situatie is en hoe wreed dat je zo weinig kunt doen.

Dan vertelt Karin Klop ons over het initiatief Ons pardon in Wageningen. Deze groep heeft zich het lot van oude-wetters (vluchtelingen die hun eerste asielverzoek onder de oude vreemdelingenwet van vóór 2001 hebben gedaan) aangetrokken. Ons pardon gaat ervan uit dat we in 2007 een andere regering krijgen en dat er dan snel een generaal pardon komt voor deze mensen (de 26.000 uit 2004 aan wie minister Verdonk heeft toegezegd dat ze vóór de zomer van 2006 weten of ze wel of niet een verblijfsvergunning krijgen). In de tussentijd geven zij deze vluchtelingen alvast een inkomen, begeleiding en woonruimte, omdat het jammer zou zijn als zij in de tussentijd zouden verdwijnen. De gemeente Wageningen steunt dit initiatief. 
Karin roept iedereen op in haar eigen gemeente te onderzoeken of een dergelijk initiatief mogelijk is. 
(Zie het artikel 'Wageningen steunt ouders asielzoekers') in de Volkskrant. Het Wageningse initiatief vormt een mooie overgang naar het tweede doel van de middag.

Ontmoeten leidt tot...

Het tweede doel van de middag is namelijk om te kijken hoe je in je eigen situatie, hetzij in je sociale omgeving, werk of politieke partij, meer kunt doen om de gevolgen van het asielbeleid bespreekbaar te maken en druk uit te oefenen om verandering tot stand te brengen.

Zo vindt VTU bijvoorbeeld nog steeds dat er een 'generaal pardon' moet komen voor vluchtelingen die nog onder de oude asielregeling van vóór 2001 vallen. Wat zou je /zouden we bijvoorbeeld kunnen doen om dat dichterbij te brengen? 

We inventariseren ideeën over mogelijke acties en gespreksleidster Myra onderzoekt ook meteen of ideeën uitgevoerd kunnen worden.

Weer een greep:

  • Politiek manifest opstellen. Hier gaat VTU mee aan de slag. Wie mee wil doen: kom 7 mei naar onze volgende bijeenkomst. Plaats en tijdstip aan het eind van dit verslag.
  • Foto van deze bijeenkomst (zie boven) opsturen naar de rubriek

 

Wat deed ik dit weekeinde?

in het Volkskrant Magazine? (Is gebeurd, maar helaas heeft de redactie onze foto niet geplaatst.)

  • Uitzoeken of er proefprocessen mogelijk zijn om paal en perk aan de schendingen van het Europees verdrag voor de rechten van de mens. In verband met de schending van het Verdrag voor de rechten van het kind is door Defence for children een stichting opgericht: Wij willen blijven. Zij spannen binnenkort een proefproces aan. Kinderen kunnen zich aanmelden op de site van Defence for Children. Op dit moment wordt ook de actie Geen kind in de cel gevoerd. Teken de petitie op Geen kind in de cel.
  • Een one issue-politieke partij oprichten voor een Generaal pardon om duidelijk te maken hoeveel mensen in Nederland vóór zo'n pardon zijn. (Anke de Wijn en Wilma Ruis gaan dit onderzoeken.)
  • Opsomming van een aantal bestaande of mogelijke initiatieven om vluchtelingenvrouwen aan werk of stages te helpen:
  • The other network (voor mensen met dubbele nationaliteiten).
  • Een beurs organiseren voor bedrijven en instellingen zodat ze vluchtelingenvrouwen kunnen ontmoeten om in dienst of op stage te nemen.
  • Meer mogelijkheden creëren om werkervaring op te doen en om beter Nederlands te leren o.a. in de vorm van stageplaatsen. Via SIS-on line magazine.
  • Afstudeerproject formuleren voor student sociaal werk aan de Hogeschool Utrecht.
  • Database aanleggen van capaciteiten van vluchtelingenvrouwen
  • De volgende vrouwen gaan aan de slag met deze mogelijkheden: Saskia Goldschmidt; Judith Bruisma; Nynke Grünfeld; Stella Ismaël; Marjan Sax. Houd ons op de hoogte!
  • Sneeuwbal-mail naar CDA-kamerleden. VTU maakt een brief en stuurt 'm naar iedereen hier en ieder stuurt deze brief naar een aantal kamerleden en vragen weer een aantal bekenden om dat ook te doen. Brief per post mag ook!
  • De mogelijkheden van de stichting voor vluchtelingstudenten (UAF) voor studie worden nog eens genoemd. Ze spannen zich ook in voor werk!
  • Marijke Crucifix wil hulp bieden bij verbeteren van spreekvaardigheid. Je kunt contact met haar opnemen viamcrusifix@kpnplanet.nl.
  • Gastlessen Hogeschool Utrecht over migratie, door vrouwen zelf in plaats van door hotemetoten. Info bij Toke Smolders ( toke.smolders@chello.nl)
  • Project Quality Centre (zie bijlage) voor persoonlijke coaching van vluchtelingenvrouwen. Neem contact op metToke Smolders.


Verder wordt er een groot aantal individuele afspraken gemaakt voor advies, hulp, uitwisseling, Nederlandse les, stage, enzovoort. In dat kader presenteert een aantal vrouwen zich nog even kort aan ons: 

Farida Sakhi uit Afghanistan, woont in Amsterdam, is architecte en zoekt een stageplek. 
Stella Ismaël, uit Somalië, woont in Utrecht, zoekt betaalde baan in maatschappelijke dienstverlening of opvoedingsvoorlichting (MBO-niveau), én zoekt iemand om haar Nederlandse les te geven. Lona Zeneyed Pour, Iraanse, scheikundige, woont in Delft, wil graag aan de slag in haar vak. (Suggestie: bijlessen scheikunde geven.)

Afsluiting met 8 maart

Samieh Nabhanizadeh stelt voor om de middag in een 'ouderwetse' 8 maart-sfeer af te sluiten met een Internationale Vrouwendag-lied in verschillende talen, en dat doen we. Helaas geen foto van dit moment, maar wel een uit de krant. We sluiten af met een glas wijn en een nootje en de belofte om contact te houden. 
 Wie verder wil meedoen aan een van bovengenoemde activiteiten of sowieso bij VTU betrokken wil blijven: kom naar onze volgende bijeenkomst op zondag 14 mei a.s. om 13:00 uur bij Marjan Sax, Prinsengracht 544, Amsterdam. Vanaf het Centraal Station tram 1, 2 of 5, halte Prinsengracht.

Voor info: vtu @xs4all.nl of 020 694 17 57.