Gezinslocaties in Gilze-Rijen en Katwijk: ongeschikt voor kinderen
23 december 2011
- De ouders zijn vaak niet meer in staat om de kinderen de nodige ondersteuning en begeleiding te geven. De overheid moet die verantwoordelijkheden van ouders respecteren en waarborgen en de ouders bijstaan als zij hun opvoedingstaken niet kunnen waarmaken (artikel 5 en 18).
- Het risico dat de kinderen op enigerlei wijze te maken krijgen met vormen van kindermishandeling is onaanvaardbaar groot, de overheid vervult onvoldoende haar plicht om kinderen hiertegen te beschermen in de gezinslocaties (artikel 19).
- De continuïteit in de ontwikkeling van, en het onderwijs aan, kinderen is door overplaatsing naar de gezinslocaties in gevaar (artikel 6, 28 en 29).
- De kinderen hebben onvoldoende de gelegenheid om te spelen en te ontspannen (artikel 31).
- Het recht op toegang tot adequate (geestelijke) gezondheidszorg is onvoldoende gewaarborgd (artikel 24).
- Het recht op een adequate levenstandaard wordt geschonden omdat ouders en kinderen van een inkomen onder het bestaansminimum moeten zien rond te komen. Hierdoor kunnen zij onvoldoende gezond eten kopen en hebben de kinderen geen geschikte kleding (artikel 27).
Actie ondernemen
De gesignaleerde knelpunten zijn zo ernstig dat onmiddellijk actie moet worden ondernomen. Daarvoor staan in de quickscan veel aanbevelingen die snel opgevolgd moeten en kunnen worden. Naast het kindvriendelijk maken van de huidige gezinslocaties voor de kinderen die daar nu al verblijven, willen UNICEF en Defence for Children dat de overplaatsingen naar deze locaties worden gestopt zodat kinderen deze extra verhuizing niet meer hoeven mee te maken.
UNICEF en Defence for Children pleiten voor een betere procedure rondom de terugkeerbegeleiding van gezinnen die uitgeprocedeerd zijn. Daarbij blijven gezinnen in de hun inmiddels - min of meer - bekende omgeving van het azc tot terugkeer daadwerkelijk geëffectueerd kan worden. Zo wordt voorkomen dat kinderen opnieuw moeten verhuizen, naar een nieuwe school moeten en weer ergens moeten wennen.
Reactie Minister
Minister Leers voor Immigratie en Asiel heeft snel gereageerd op de zorgen uit het rapport en op een brief van Vluchtelingenwerk over de gezinslocaties. Hij heeft ook direct enkele maatregelen aangekondigd. Hij wil dat het COA voortaan de overdracht van het onderwijs en de hulp aan de kinderen regelt voordat de gezinnen worden overgeplaatst. En hij schaft voor zon- en feestdagen de meldplicht af. Dat zijn belangrijke stappen vooruit. Het Kinderrechtenverdrag biedt echter geen keuzemenu. Alle aanbevelingen uit het rapport zullen opgevolgd moeten worden, wil de opvang in lijn zijn met de normen uit het Kinderrechtenverdrag.