TEGEN HET OP STRAAT ZETTEN VAN VLUCHTELINGEN, VÓÓR FATSOENLIJKE OPVANG
1. In beroep
Vluchtelingen die in beroep gaan tegen de uitslag van hun asielprocedure, staan op straat!
De algemene asielprocedure neemt 8 dagen in beslag; tweederde van de aanvragers krijgt binnen die 8 dagen een afwijzing. Wie daartegen in beroep gaat, heeft in beginsel niet het recht om de uitkomst van dat beroep in Nederland af te wachten, is dus uitzetbaar.
Er is wel een uitweg: binnen 24 uur na de afwijzing een ‘Voorlopige voorziening’ (vovo) aanvragen. Dan mag de vluchteling de uitslag van het beroep gedurende 28 dagen in Nederland afwachten, en heeft gedurende die tijd ook opvang. De rechter beslist binnen die 28 dagen op deze aanvraag, en doet dan meestal ook uitspraak op het beroep. Natuurlijk is de zorgvuldigheid van de rechtsgang niet gediend met deze druk om zo snel een uitspraak te doen. Maar afgezien hiervan lukt het vaak niet om binnen die 24 uur na de afwijzing zo’n vovo aan te vragen, terwijl er wel beroep aangetekend wordt. Meestal is de vluchteling die in beroep gaat dus uitzetbaar en heeft geen recht op opvang.
De uitspraak van de rechter wordt op straat afgewacht.
2. In hoger beroep
Vluchtelingen die in hoger beroep gaan, staan op straat!
Tegen de uitspraak op het beroep kunnen beide partijen in hoger beroep gaan: zowel de vluchteling als de IND. De IND tekent natuurlijk hoger beroep aan tegen een positieve beslissing.
Zolang dit hoger beroep van de IND aanhangig is, heeft de vluchteling in beginsel recht op opvang. Het gebeurt steeds vaker dat de IND dit doet, waardoor zij zich voor een deel verantwoordelijk maakt voor de lange duur van veel procedures: de IND stapelt! Als het daarentegen de vluchteling zelf is die hoger beroep aantekent tegen een negatieve uitspraak in zijn beroepszaak, dan heeft deze geen verblijfsrecht in Nederland, en dus ook geen recht op opvang.
De uitspraak in hoger beroep wordt op straat afgewacht.
3. Een procedure Medisch, Buiten schuld, …
Vluchtelingen die een procedure Medisch starten, staan op straat!
Buiten de gewone asielprocedure kunnen vluchtelingen ook nog een van de ‘reguliere procedures’ aanspannen. Zij kunnen bijvoorbeeld verblijfsrecht in Nederland op medische gronden aanvragen. De uitkomst daarvan mag in Nederland afgewacht worden, maar zonder recht op opvang. In een enkel geval biedt de ‘Spekmanroute’ uitkomst, genoemd naar een motie die Spekman in 2009 aangenomen heeft gekregen. Maar de toepassing van deze motie is door de IND dusdanig ingeperkt dat de meeste vluchtelingen er niet onder vallen. Ondanks vaak ernstige medische en psychische problemen moeten zij zelf maar zien waar zij de uitkomst van hun procedure afwachten. Dit geldt ook voor mensen die een aanvraag indienen omdat ze buiten hun schuld niet terug kunnen naar hun land, omdat zij de zorg dragen voor een kind in Nederland, of omdat zij vanwege klemmende humanitaire redenen een aanvraag doen.
De uitslag van al deze procedures wordt op straat afgewacht.
Als je al jaren in een AZC woont, word je zo maar op straat gezet?
In asielzoekerscentra zitten vluchtelingen van wie de zaak te gecompliceerd is om in de snelle achtdaagse asielprocedure te beslissen, of die in beroep zijn gegaan tegen de afwijzing door de IND, of die hoger beroep hebben aangetekend, of bij wie de IND zelf in beroep is gegaan. Vaak wonen zij hier al jaren. Maar zodra zij een afwijzing of negatieve uitspraak in hun zaak krijgen, of de termijn van 28 dagen voor het beroep verstreken is, worden ze van de ene dag op de andere op straat gezet.
Albayrak had zich het ‘leegmanagen’ van de AZC’s al expliciet als doel gesteld, maar minister Leers maakt er nu echt werk van. Hij geeft geen geld meer voor asielzoekers die te lang in de opvang zitten. En dus zetten de AZC’s deze mensen op straat, ook als er sprake is van medische problemen, het recht op gezinsleven met een in Nederland woonachtig kind of het recht om te procederen.
Bewoners van AZC’s staan van de ene dag op de andere op straat.
Gezinnen met kinderen op straat zetten, dat mag toch niet?
Kinderen mogen gelukkig niet meer op straat gezet worden. Sinds de uitspraak in 2009 van het Haags Gerechtshof worden gezinnen met kinderen opgevangen in een gezinsopvanglocatie. De omstandigheden hier zijn echter zo, dat kinderen er helemaal niet ondergebracht mogen worden. De rapporten van de kinderrechtenorganisaties UNICEF Nederland en Defence for Children van december 2011 zijn vernietigend.
Kinderrechten staan onder druk in de gezinsopvanglocaties.
Er is toch ook nog zoiets als gemeentelijke opvang?
In 2007 hebben de gemeentes, als tegenprestatie voor het Generaal Pardon, moeten beloven te stoppen met de noodopvang van uitgeprocedeerde vreemdelingen. Zij komen nu voor grote problemen te staan door de grote aantallen asielzoekers en vreemdelingen die op straat leven, velen met medische of psychische problemen. Kerkelijke organisaties, VluchtelingenWerk, particuliere opvang en daklozenopvang worden overstroomd. De vijf grote gemeentes hebben de noodklok geluid in een brandbrief aan Minister Leers. Tot nu toe zonder resultaat.
Gemeentes mogen geen specifieke opvang meer bieden.
Mag dat, vluchtelingen die in procedure zijn, op straat zetten?
Europese regels verplichten de lidstaten om opvang te bieden aan asielzoekers die nog in procedure zijn. De Europese procedurerichtlijn gebiedt in de wet vast te leggen dat beroep aantekenen schorsende werking heeft, waarmee de asielzoeker opvang behoudt. Je kunt immers niet spreken van een effectieve toegang tot de rechter als de betrokkene de uitspraak op straat moet afwachten! Ook het Europese Hof zegt dat het onthouden van rechtmatig verblijf en opvang aan asielzoekers die nog in procedure zijn, in strijd is met artikel 3 van het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens EVRM. De Vereniging van Asieladvocaten vecht in een brief aan de Eerste Kamer de beperkte 28-dagenopvang tijdens beroep aan.
Vluchtelingen die in procedure zijn op straat zetten is in strijd met Europese regels.
OVERIGENS ZIJN WIJ VAN MENING DAT ER ONAFHANKELIJK TOEZICHT MOET KOMEN OP DE IND.